مدیر روابط عمومی ISC گفت: داود دومیری گنجی از دانشگاه نوشیروانی بابل، مجید عشقی گردجی از دانشگاه سمنان، مهدی دهقان از دانشگاه امیرکبیر و سعید عباس بندی از دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) به عنوان برترین محققان دنیا معرفی شدند.
خانی مدیر روابط عمومی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، گفت: نخبگان علمی نقش بسزائی در توسعه علمی کشورها ایفا می‌کنند. نخبگان تنها به کمیت تولید علمشان نمی‌افزایند بلکه تولیدات آنها دنیای علم را نیز دستخوش تغییر می‌کند به طوریکه در سند سیاست‌های کلان علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری نیز بر جایگاه نخبگان به درستی تاکید شده است. در این سند، شناسائی نخبگان و گسترش حمایت‌های مادی و معنوی از نخبگان به صورت بندهای مستقل مورد تاکید قرار گرفته‌اند.
وی از انتخاب ۵ محقق ایرانی در بین محققان برتر دنیا خبر داد و افزود: داود دومیری گنجی از دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل در رشته موضوعی مهندسی، مجید عشقی گرجی از دانشگاه سمنان در رشته موضوعی ریاضیات، مهدی دهقان از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در دو رشته موضوعی مهندسی و ریاضیات، مهراورنگ قائدی از دانشگاه یاسوج در رشته مهندسی و سعید عباس بندی از دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) در رشته ریاضیات توسط پایگاه استنادی آی.اس.آی به عنوان برترین محققان دنیا معرفی شدند. به گفته وی، مبنای اصلی این انتخاب میزان تاثیرگذاری علمی این محققین در دنیای علم بوده است که این تاثیرگذاری بر مبنای تعداد استنادهای دریافت شده توسط آنها محاسبه شده است. هر کدام از این دانشمندان به ترتیب در رشته های مهندسی مکانیک سیالات، ریاضیات، ریاضیات کاربردی، شیمی و ریاضیات فعالیت می کنند.
خانی گفت: پایگاه استنادی تامسون رویترز (ISI) در سال ۲۰۱۵ اقدام به معرفی ۲ هزار و ۹۵۰ محقق برتر بین المللی کرده است. برخی از محققان در بیش از یک رشته موضوعی فعالیت علمی داشته‌اند. از همین رو، تعداد محققان معرفی شده به صورت “محقق-رشته” ۳۱۲۴ مورد است. هر چند این گزارش در سال جاری منتشر شده است، اما فعالیت‌های پژوهشگران دنیا در دوره زمانی ۲۰۱۳-۲۰۰۳ میلادی مبنای انتخاب بوده است. بنابراین، تنها محققانی بررسی شدند که تولید علم آنها در زمره تولیدات علمی یک درصد برتر دنیا قرار گرفته است.
به گفته وی، این محققان برای دوره زمانی ۲۰۱۳-۲۰۰۳ تعداد ۱۲۰۷۹۳مقاله در دسته مقالات یک درصد برتر دنیا قرار گرفتند که شامل مقالات داغ و پراستناد می شوند. این مقالات به ۲۲ رشته موضوعی تقسیم شدند و متناسب با اندازه هر رشته، تعداد مشخصی نویسنده به عنوان محقق برتر انتخاب شد.
مسئول روابط عمومی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST) در ادامه افزود: روش آی.اس.آی در انتخاب محققان برتر بی اشکال نیست که علت آن ابهامات موجود در نام‌ها است. یک نام بازیابی شده در پایگاه های استنادی یا علمی می‌تواند به بیش از یک فرد تعلق داشته باشد و همچنین یک محقق می‌تواند نامش را با املاهای مختلفی درج کرده باشد. این مسئله مهم هنوز به عنوان یک مشکل در پایگاه‌های اطلاعاتی وجود دارد که آی.اس.آی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
وی گفت: در شرایط کنونی برای حل این مسئله پایگاه اطلاعاتی از فنون ابهام زادئی از نام نویسندگان بهره می جویند، اما این فنون از صحت صد درصدی برخوردار نیستند. بنابراین فهرست آی.اس.آی بی اشکال نیست. از سال ۱۳۹۱ نظام شناسه آزاد پژوهشگران و نویسندگان (ORCID) به دنیا معرفی شد و امید است که با گسترش استفاده از چنین نظام هایی، این قبیل مشکلات در آینده کاسته شود و جایگاه واقعی تر محققان کشور به دنیای علم عرضه گردد.
مدیر روابط عمومی ISC خاطرنشان کرد: توزیع جغرافیایی نخبگان علمی حاکی از آن است که ۸۴ درصد آنها در دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی مشغول بکار گمارده شده‌اند و اگر نخبگان علمی آسیای جنوب شرقی را به این جمع بیفزاییم آنگاه حدود ۹۴ درصد نخبگان علمی در این کشورهای این سه منطقه جغرافیایی بکار گمارده شده اند و سهم سایر کشورهای دنیا تنها ۶ درصد است. ۱٫۷ درصد (یک ممیز هفت دهم درصد) از نخبگان علمی دنیا در کشورهای خاورمیانه به فعالیت علمی مشغولند. بنابراین فهرست ۲ هزار و ۹۵۰ محقق برگزیده توسط آی.اس.آی نشان می‌دهد که توزیع جغرافیایی نخبگان علمی برابر نیست.
خانی در ادامه افزود: ۸۰ درصد محققان برتر متعلق به پنج کشور ایالات متحده آمریکا، انگلستان، آلمان، چین و استرالیا هستند. آلمان، چین و استرالیا هر کدام ۱۹۱، ۱۵۴ و ۱۰۷ محقق برگزیده دارند. از میان محققان برگزیده ۱۵ محقق از ترکیه انتخاب شده است. ۸ محقق برگزیده از هند توسط آی.اس.آی معرفی شده است که تعداد اندکی برای کشوری با بیش از یک میلیارد و دویست و پنجاه میلیون نفر جمعیت محسوب می‌شود، از کشور برزیل نیز با دویست میلیون جمعیت تنها ۵ محقق برگزیده شناسائی شده است. جمهوری چک، ایران و برزیل هر کدام ۵ محقق برگزیده دارند. همچنین از مالزی ۴ محقق و از اردن و پاکستان هرکدام ۳ محقق برگزیده اعلام شده است. از کشور آفریقای جنوبی تنها ۳ محقق برگزیده اعلام شده، اما روسیه و مکزیک هر کدام دارای ۲ محقق برگزیده هستند. از کشورهای شیلی و آرژانتین نیز هر کدام یک محقق شناسائی شده است.
وی در پایان گفت: محققان برگزیده بیش از آنکه با کمیت تولید علم آنها شناخته شوند بوسیله کیفیت تولیدات علمی شان شناخته می شوند. این گروه از محققان توانسته اند مرجعیت دنیای علم را کسب کنند. سند سیاست‌های کلان علم و فناوری جایگاه ویژه ای برای نخبگان علمی در نظر گرفته است که علت آن را باید در این واقعیت جستجو کرد که میزان پیشرفت یک نظام علمی، وابستگی زیادی به نخبگانی دارد که در آن به نحو شایسته‌ای به خدمت گمارده شده باشند. برخی کشورها برای جذب نخبگان علمی برنامه‌های عملیاتی ویژه ای دارند. نگاهی به ملیت اصلی برندگان جوایز علمی این واقعیت را نمایان می سازد که بخش قابل ملاحظه‌ای از این برندگان، نخبگان مهاجر هستند.
کلید واژه ها:پنج محقق ایرانی در جمع برترین محققان دنیا-موسسه حرف آخر-حرف آخر-کنکور-کنکور۹۴-کنکور۹۵
